Leven met diabetes
Je ontdekt alle nodige informatie over diabetes, de algemene impact, de oorzaken, de gevolgen en hoe diabetes onder controle te krijgen.
Diabetes
Wat is diabetes?
Eerst en vooral moet je weten dat diabetes mellitus, meestal gewoon ‘diabetes’ genoemd, een chronische stofwisselingsziekte is. Dat betekent dat het een langdurige ziekte is die een invloed heeft op hoe het lichaam voedsel verteert. Wanneer een voedingsmiddel wordt verwerkt tot kleine moleculen die als energiebron kunnen dienen voor de lichaamscellen, worden de koolhydraten vooral omgezet in glucose die in de bloedbaan terechtkomt.
De hoeveelheid suiker in het bloed, glycemie genoemd, wordt gereguleerd door insuline. Dat is een hormoon dat door de pancreas wordt aangemaakt, een orgaan in de buik. Om het eenvoudig voor te stellen: insuline werkt als een sleutel waarmee bloedsuiker in de lichaamscellen kan binnendringen, waardoor de bloedsuikerspiegel daalt. Dat is het hypoglycemische effect.
In geval van diabetes is er ofwel onvoldoende aanmaak van insuline ofwel een onvermogen van het lichaam om de aangemaakte insuline te gebruiken zoals het hoort, een verschijnsel dat insulineresistentie wordt genoemd. In beide gevallen is er een teveel aan suiker in de bloedbaan, wat ernstige schade kan veroorzaken.1
Hoe wordt de diagnose van diabetes gesteld?
De diagnose van diabetes type 2 wordt gesteld met bloedsuikertests, dit kan in in verschillende situaties: in nuchtere toestand, voor en na het drinken van een glucosebevattende vloeistof, de HbA1c-test die je gemiddelde bloedsuikerwaarde meet over de voorbije 2-3 maanden, of een willekeurige suikertest. Voor andere soorten diabetes dan diabetes type 2 zijn er andere tests nodig.2
Hoe kan de diagnose van diabetes type 2 worden gesteld?
Er zijn verschillende manieren om de diagnose van diabetes te stellen. Elke manier om de diagnose te stellen moet op een tweede dag herhaald worden. De tests moeten worden uitgevoerd in een aangepast kader zoals de praktijk van je arts of een laboratorium. Als je arts vaststelt dat je bloedglucosewaarde erg hoog is of dat je naast een positieve test ook klassieke symptomen van een hoge bloedglucose hebt, dan is een tweede test soms niet nodig om de diagnose van diabetes te stellen. Dit zijn de drie gebruikelijke manieren om de diagnose van diabetes te stellen:
HbA1C: De HbA1C-test meet je gemiddelde bloedglucose van de voorbije 2 tot 3 maanden. Het voordeel van een diagnose op deze manier is dat je niet hoeft te vasten of iets te drinken. Bij een HbA1C-waarde ≥ 6,5% wordt de diagnose van diabetes gesteld.
Nuchtere plasmaglucose (fasting plasma glucose, FPG): Deze test controleert je bloedglucosewaarden als je nuchter bent. Nuchter zijn betekent dat je gedurende minstens 8 uur voor de test niet eet of drinkt (behalve water). Deze test wordt meestal uitgevoerd in de vroege ochtend, vóór het ontbijt. Bij een nuchtere bloedglucose ≥ 126 mg/dl wordt de diagnose van diabetes gesteld.
Orale glucose tolerantie test (OGTT): De OGTT is een test van 2 uur die je bloedglucosewaarden controleert vóór en 2 uur na het drinken van een speciaal zoet drankje. Zo weet de arts hoe je lichaam glucose verwerkt. Bij een bloedglucose ≥ 200 mg/dl na 2 uur wordt de diagnose van diabetes gesteld.
American Diabetes Association – Diagnose.
Een wereldwijde ziekte
Is diabetes een vaak voorkomende aandoening?
Het antwoord is JA. Volgens de International Diabetes Federation hebben 537 miljoen volwassenen wereldwijd diabetes, ofwel 1 op de 10 mensen. Het totale aantal mensen met diabetes zal tegen 2030 naar verwachting stijgen tot 643 miljoen (1 op de 9 volwassenen) en tegen 2045 tot 784 miljoen (1 op de 8 volwassenen). In 2021 was diabetes verantwoordelijk voor 6,7 miljoen sterfgevallen – dat betekent dat elke 5 seconden 1 persoon stierf.3
In de Verenigde Staten alleen hebben 30,3 miljoen volwassenen diabetes en wordt geschat dat 1 op de 4 niet weet dat hij/zij diabetes heeft.1 Er wordt ook geschat dat diabetes in 2012 de directe oorzaak was van 1,5 miljoen sterfgevallen wereldwijd en nog eens 2,2 miljoen sterfgevallen door een hoge bloedglucose, wat het risico op cardiovasculaire en andere ziekten verhoogt.2
De verschillende types van diabetes
Ik heb gehoord dat er verschillende soorten diabetes bestaan. Klopt dat?
Dat klopt, al moeten we eerder zeggen dat er verschillende types diabetes zijn. De meest voorkomende vorm is diabetes type 2: ongeveer 90% van de gevallen zijn diabetes type 2. De aandoening komt meestal voor bij volwassenen, wanneer resistentie tegen insuline ontstaat of wanneer er onvoldoende insuline wordt aangemaakt. De symptomen kunnen jarenlang onopgemerkt blijven, vandaar de noodzaak van bloedsuikertests bij risicopersonen, vooral als je weet dat diabetes type 2 kan worden vertraagd of zelfs voorkomen met maatregelen voor een gezonde levensstijl.3,4
Diabetes type 1, dat vroeger juveniele (of insulineafhankelijke) diabetes werd genoemd, ontstaat wanneer de pancreas geen of heel weinig insuline aanmaakt. Er wordt aangenomen dat dit te wijten is aan een auto-immuunreactie het immuunsysteem valt het lichaam per vergissing aan). en de aandoening treft ruw geschat 5% van de diabetespatiënten. In tegenstelling tot diabetes type 2 verloopt de ontwikkeling in de meeste gevallen snel en wordt de diagnose gesteld bij kinderen, tieners of jonge volwassenen, maar de aandoening kan op elke leeftijd optreden. Diabetes type 1 kan niet worden voorkomen en je moet dagelijks insuline innemen om te overleven.3,5
Er bestaan andere types van diabetes, maar op deze website besteden we vooral aandacht aan diabetes type 2. Neem contact op met je arts als je meer vragen hebt over diabetes en de andere vormen ervan.
Prediabetes voorkomen
Ik heb gehoord dat er een aandoening bestaat die ‘prediabetes’ wordt genoemd. Wat is dat?
Prediabetes is een aandoening waarbij de bloedglucosewaarden hoger zijn dan normaal, maar niet hoog genoeg voor een diagnose van diabetes. Miljoenen mensen wereldwijd weten niet dat ze prediabetes hebben en daarom is het belangrijk om je te laten screenen op deze aandoening.5
Personen met prediabetes kunnen op latere leeftijd diabetes type 2 krijgen. Er geldt hier een regel van ‘derden’ – ongeveer een derde van de personen met prediabetes zal diabetes ontwikkelen in de volgende 5 jaar, een derde zal prediabetespatiënt blijven, en een derde keert terug naar een normale toestand.6
Ja, personen met diabetes hebben een verhoogd risico op cardiovasculaire ziekte. Gewichtscontrole kan het evolueren van prediabetes naar diabetes helpen voorkomen en cardiovasculaire problemen vermijden.6
Referenties
4
WHO. Global report on diabetes. 2016.
6
CDC. Type 1 Diabetes – Basics – Diabetes. 2019
7
WHO. FAQs -Frequently Asked Questions on Diabetes. 2016
My Health Matters biedt persoonlijke, consistente en actuele inhoud aan patiënten met meerdere cardiovasculaire risico’s om een gezonder leven te leiden.
Ziekten
Gezonder leven
Algemene informatie
My Health Matters werd ontwikkeld en goedgekeurd door experts: experts in therapeutische domeinen, patiëntenorganisaties en voedingsdeskundigen.
De inhoud is niet bedoeld om professioneel medisch advies te vervangen. Raadpleeg steeds je arts of een andere professionele zorgverlener voor al je vragen over je medische toestand.
Goedkeuringsdatum van de medische informatie: 03/05/2024.
Laatst gewijzigd op: 5/2/2024
